Bản quyền âm nhạc trên môi trường số: Thói quen “xài chùa” và lỗ hổng pháp lý

* Học sáng tác nhạc cho người mới
* Học Hòa âm phối khí trên Logic Pro X

* Học Sáng tác nhạc Pop Ballad
* Học Sản xuất âm nhạc trên máy tính

Bản quyền âm nhạc trên môi trường số: Thói quen “xài chùa” và lỗ hổng pháp lý

Tại Việt Nam, khoảng 80% doanh thu tiền bản quyền đến từ môi trường số và người Việt chủ yếu nghe nhạc trên không gian này. Trong khi đó, sự xuất hiện của các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo (AI) và nhiều thiết bị khác, đang thay đổi mô hình tiêu thụ và sáng tạo nội dung.

Đây vừa là cơ hội, vừa là thách thức đối với thị trường bản quyền. Thông tin được đưa ra tại diễn đàn thường niên Bản quyền Việt Nam – Hàn Quốc năm 2024 diễn ra tại TP.HCM mới đây. Sự phát triển mạnh mẽ của Internet, các nền tảng số, mạng xã hội giúp mọi người đều có thể tham gia vào hoạt động âm nhạc trên không gian mạng, bao gồm từ việc sáng tạo, trình diễn đến công bố tác phẩm.

Song cũng vì thế mà những vấn đề liên quan tới bản quyền âm nhạc trên không gian mạng lại càng trở nên phức tạp hơn. Việc “xài chùa chất xám” xảy ra như “cơm bữa” khiến các nhạc sĩ mất bao công “thai nghén tác phẩm”, song lại đau đớn nhìn “đứa con” tinh thần của mình bị người khác sử dụng vô tội vạ.

Đây cũng là nội dung của Dòng chảy sự kiện hôm nay, cùng sự tham gia bàn luận của Tiến sĩ, nhạc sĩ, nhà báo Phạm Việt Long, Tổng Biên tập Tạp chí Văn hóa và Phát triển, Chủ tịch Hội đồng Quản lý Viện Nghiên cứu Văn hóa và Phát triển.

Thực trạng:

Sự phát triển mạnh mẽ của Internet:
- Mọi người dễ dàng tiếp cận và sử dụng âm nhạc.
- Nhu cầu sử dụng âm nhạc trên môi trường số tăng cao.
Thói quen “xài chùa” âm nhạc:
- Tải nhạc miễn phí từ các trang web không rõ nguồn gốc.
- Nghe nhạc trên các nền tảng không trả phí bản quyền.
- Sử dụng nhạc trái phép cho mục đích thương mại.
Lỗ hổng pháp lý:
- Hệ thống pháp luật về bản quyền chưa hoàn thiện.
- Khó khăn trong việc quản lý và giám sát vi phạm bản quyền.
- Thiếu hụt các biện pháp xử phạt hiệu quả.

Hậu quả:

Gây thiệt hại cho các nhạc sĩ và nhà sản xuất âm nhạc:
- Mất đi nguồn thu nhập từ tác phẩm của mình.
- Gây ảnh hưởng đến việc đầu tư cho sáng tạo âm nhạc.
Gây ảnh hưởng đến sự phát triển của ngành công nghiệp âm nhạc:
- Cản trở sự phát triển của các nền tảng âm nhạc hợp pháp.
- Hạn chế sự đầu tư vào sản xuất âm nhạc chất lượng cao.

Giải pháp:

Nâng cao nhận thức về bản quyền âm nhạc:
- Tăng cường tuyên truyền, giáo dục về tầm quan trọng của bản quyền.
- Nâng cao ý thức của người sử dụng âm nhạc.
Hoàn thiện hệ thống pháp luật về bản quyền:
- Bổ sung các quy định về bản quyền trong môi trường số.
- Nâng cao hiệu quả quản lý và giám sát vi phạm bản quyền.
Áp dụng các biện pháp xử phạt hiệu quả:
- Tăng mức xử phạt đối với hành vi vi phạm bản quyền.
- Áp dụng các biện pháp ngăn chặn vi phạm bản quyền.

Kết luận:

Việc “xài chùa” âm nhạc và lỗ hổng pháp lý là những vấn đề cần được giải quyết triệt để.
Cần có sự chung tay của các cơ quan chức năng, doanh nghiệp, và người sử dụng âm nhạc để bảo vệ bản quyền âm nhạc trên môi trường số.